Waarom willen we soms angstig zijn?

Actief bang zijn tijdens Halloween!

     Spookhuizen of films in Horror of (psychologische) thriller thema, halloween in pretparken... We lijken er wel van te smullen.

Maar waarom? Waarom willen we zo graag bang gemaakt worden. Om eerlijk te zijn ben ik persoonlijk echt geen fan van horror films.

Thrillers vindt ik iets leuker -psychologische trillers dan- en voor ik zelf meedeed als actrice tijdens horror evenementen, moest je mij ook niet alleen naar een horror-event laten gaan.

Echt een kick van krijgen, doe ik zelf niet.

Dat mensen er een kick van krijgen heeft alles te maken met de adrenaline wat vrijkomt, en de hoeveelheid receptoren van dopamine. Als je minder receptoren voor dopamine hebt, heb je minder het gevoel dat je in actie moet komen in een dreigende situatie. 

Why we crave horror movies

Waarom we zelf actief opzoek gaan naar angst is nog niet geheel duidelijk. Sommige professionals stellen dat 'wij' geestelijk gestoord zijn.

Stephen King bijvoorbeeld schreef ooit in zijn essay 'Why we crave horror movies’, dat in elk van ons een monster schuilt die in staat is om te moorden. Hij stelt dat de duivel op het witte doek een projectie is van onze eigen duistere emoties. Dit komt overeen met wat Sigmund Freud stelt met zijn theorie van 'regressie'.

Andere professionals stellen dat het juist het wegstoppen van onze eigen angsten zijn, die in spookhuizen en/of films worden uitvergroot. Door de beleving of het kijken naar... worden onze eigen angsten als het waren uitgedoofd. Het zou dus therapeutisch werken.

Wellicht is het ook iets evolutionairs. Het verlangen naar een basis instinct. Vroeger werden we blootgesteldt aan angsten in ons dagelijks leven. Een wild dier lag op de loer of denk bevoordeeld aan de tijd van de publiekelijke executies. Omdat we nu niet meer bloot worden gestelt aan angsten in ons dagelijks leven zoeken we het zelf maar op. Als een soort onbewuste verlangen naar iets wat in de basis bij ons menszijn hoort.

Shock, Suprise en Suspense...

    Bij halloween evenementen alsook in films of boeken worden eigenlijk altijd shock, surprise en suspense-technieken toegepast. Shock is de plotselinge of gewelddadige verstoring van je emoties, gevoel en mind. Surprise -de naam zegt het al- is het onverwachte, waar mee gespeelt wordt. Suspense is de (voortdurende) spanning voorafgaand aan de ontknoping. Hierbij word juist gespeeld met de verwachting, dat er iets gaat komen. Het gevaar ligt op de loer, maar wanneer... Buiten het verhaal en de personages wordt er doormiddel van muziek, geur, en aankleding een sfeer gecreëerd voor een angstaanjagend scenario.

Er komt dus best wel wat psychologische kennis kijken bij de makers binnen dit genre voordat het jouw daadwerkelijk de stuipen op het lijf geeft. Daarbij is iedereen bang voor iets anders, dus wat jij eng vindt hoeft een ander niet bang te maken. 

Maar wat is angst nu precies?

       Angst is een normale reactie van het lichaam bij een mogelijk gevaarlijke situatie. De emotie zorgt dat jij gaat reageren op de mogelijke dreiging. Angst kan dus heel nuttig zijn en is zelfs een gezonde reactie (een angststoornis daargelaten). 

Er zijn verschillende soorten angsten. Zoals instinctieve angst, de angst die je hebt bij onmiddellijke dreiging. Sluipende angst, waarbij je weet dat er iets niet klopt, maar je niet precies weet wat er aan de hand is.

Uiteraard bestaat dan ook nog de angst voor het 'onbekende'. 

Onder de angst voor het onbekende vallen onder andere, wat je in horror films of in spookhuizen vaak ziet, je weet dat er iets aan gaat komen, maar je weet niet wat, wanneer of hoe. Alleen al het wachten daarop kan je angstig maken. 

Als onze hersenen gevaar registeren, komt in een split second het autonome zenuwstelsel in actie. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit 2 delen het parasympatische deel en het sympatische deel. Het parasympatische deel zorgt ervoor dat je bevriest. Je hartslag gaat omlaag en je alertheid wordt vergroot. Het sympatische deel geeft adrenaline en zorgt voor een actieve reactie zoals het aangaan van de confrontatie en wegvluchten. Zo gaat onder andere de bloeddruk omhoog, je hart gaat sneller kloppen en spannen je spieren zich aan. Hoe je precies reageert is afhankelijk van jouw en de situatie waarin je bevindt.

Tijdens Halloween zou je hierdoor kunnen stellen, dat de blootstelling aan angst dus als een soort korte drugs kan worden gezien. Het is steeds een korte blootstelling waardoor je voor een korte tijd een adrenaline shot krijgt toegediend.

Waarom willen we soms angstig zijn?

Op de vraag 'Waarom willen we soms angstig zijn?' en dit actief opzoeken tijdens halloween heeft dus meerdere redenen hebben. Luister vanaf 21 oktober naar mijn nieuwe aflevering van de podcast Psych& Aurea en ga dieper de duisternis in door een historische en psycho-analytische kijk op Halloween!